
Deneyimsel Öğrenme Programlarında “De-briefing” Süreci
Deneyimsel öğrenme aktivitelerinin değeri, sırasında ve sonrasında yapılan gözden geçirme/değerlendirme sürecinin kalitesiyle doğrudan ilişkilidir.
Deneyimi Neden Gözden Geçiriyoruz?
Deneyimsel bir öğrenme aktivitesi, katılımcılar için yapılandırılmış bir deneyim sunar. Bu süreç, Kolb’un Deneyimsel Öğrenme Döngüsü’nde “Yap/Uygula” aşamasına karşılık gelir.
Ancak gerçek öğrenmenin başlaması için bu deneyimin ardından mutlaka bir gözden geçirme (ya da diğer adıyla debriefing) süreci gerekir. Bu süreç, döngünün diğer iki temel aşaması olan “düşünme” ve “çıkarım yapma” adımlarının tamamlanmasına olanak sağlar.
Katılımcıların, yaşadıkları deneyim sırasında neler olduğunu fark etmeleri, üzerine düşünmeleri ve bu yaşantıdan anlam çıkarmaları beklenir.
Deneyimsel öğrenmenin en güçlü yanlarından biri, öğrenmenin kişisel, özgün ve bazen de beklenmedik olmasıdır. Ancak etkinlikler doğru şekilde tasarlandığında, öğrenme çıktıları genellikle eğitim hedefleriyle örtüşür. Bu örtüşmeyi sağlamanın yolu ise gözden geçirme sürecinin özenle planlanmasından geçer.
İyi Bir Gözden Geçirme Süreci Neleri İçerir?
Etkili bir gözden geçirme süreci, yaşananların hatırlanmasını ve bunların üzerine düşünülmesini sağlayan adımları içerir. Bu süreçte dikkat çekilmek istenen temel noktalar şunlardır:
•Bireysel ve grup davranışlarında ortaya çıkan kalıplar,
•Alınan kararlar ve yapılan tercihler,
•Kurulan sistemler ve belirlenen kurallar.
Katılımcılar bu davranışları gözlemlemeyi ve ayırt etmeyi öğrendiklerinde, bir sonraki aşamada bu davranışların etkilerini değerlendirmeye geçebilirler.
Etkiyi Değerlendirme ve Sonuç Çıkarma
Gözden geçirme sürecinin ikinci aşamasında, davranışların ne tür sonuçlar doğurduğu üzerine sorular sorulur ve bu sonuçların değerlendirilmesi sağlanır. Bu noktada katılımcıların deneyimlediklerini fark ettikleriyle ilişkilendirerek anlamlı sonuçlara ulaşmaları amaçlanır.
Her katılımcının çıkardığı sonuçlar kendine özgüdür ve ancak kişisel olarak anlam taşıdığında değer kazanır.
Öğrenilenleri Hayata Taşımak
Gözden geçirmenin son aşamasında, katılımcıların bu öğrenimleri nerede, ne zaman ve nasıl kullanabileceklerini düşünmeleri teşvik edilir. Bu, öğrenilenleri yeni bir bağlamda uygulamaya hazırlık aşamasıdır.
Uygulama alanları geniştir: eğitim programları içindeki diğer etkinlikler, iş hayatı ya da kişisel yaşam ve topluluklar gibi bağlamlar olabilir.